Làm thế nào để dịch tiếng Anh hay, chính xác là câu hỏi ám ảnh nhiều người Việt phải làm việc với tiếng Anh (đặc biệt là những phiên dịch, biên dịch viên) hay đơn giản chỉ là người đam mê, muốn tìm hiểu về ngôn ngữ này, về đất nước và con người Anh.
Trong nội dung bài viết dưới đây, Dịch thuật Châu Á xin đưa ra một vài kinh nghiệm dịch tiếng Anh hay, chính xác.
Vì sao bản dịch của bạn chưa hay
Lí do đầu tiên khiến bản dịch tiếng Anh của bạn chưa hay, thậm chí chưa chính xác là khả năng tiếng Việt của bạn chưa được tốt. Khi dịch một văn bản từ tiếng Anh sang tiếng Việt, nếu bạn nghĩ chỉ cần khả năng tiếng Anh của bạn hoàn hảo là đủ thì hoàn toàn sai lầm. Dịch thuật không đơn thuần là công việc chuyển ngữ (chuyển nghĩa từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác), bạn cần phải chuyển tải được cả văn hóa của ngôn ngữ. Bạn cần lưu ý một điều, độc giả của bản dịch Anh – Việt của bạn là người Việt, bạn cần phải sử dụng ngôn ngữ thuần việt, những lý giải văn hóa , xã hội thuần Việt, nếu không bản dịch của bạn sẽ đơn giản là một nhóm từ ngữ hỗn độn với những ý tứ “khuyết tật”.
Nếu bạn chuẩn bị bắt tay vào dịch một tài liệu về chứng khoán, điều đầu tiên, bạn cần phải tìm đọc các tài liệu về lĩnh vực này bằng tiếng Việt để nắm bắt được nhiều nhất các thuật ngữ liên quan đến nó, những kiến thức về chứng khoán. Sau đó mới tiến hành làm việc với văn bản chứng khoán bằng tiếng Anh.
Về độ chính xác của bản dịch, Dịch thuật Châu Á xin lưu ý một điều như sau, bạn cần tránh tuyệt đối cách dịch word by word. Không phải lúc nào “Ministry” cũng được dịch là Bộ (Ministry of Trade, Ministry of Foreign Affairs, …); Bộ thương mại Mỹ – Department of Commerce, Department of State – Bộ ngoại giao Mỹ. Bạn buộc phải tuân theo những lưu ý này nếu muốn trở thành một phiên dịch, biên dịch chuyên nghiệp.
Xin được bàn một chút về dịch thuật Việt – Anh (dịch ngược). Sai lầm thường thấy ở các bản dịch Việt – Anh của một số dịch giả người Vệt là: người bản ngữ (người Anh hoặc người của các nước sử dụng tiếng Anh) rất khó hiểu, thậm chí là không hiểu vì các bạn dùng tư duy, ngôn ngữ của người Việt đưa vào bản dịch. Khi dịch Anh –Việt, độc giả của bạn là người Anh hoặc người của các nước sử dụng tiếng Anh; bạn cần sử dụng từ ngữ của họ, văn phong của họ và tư duy theo tư duy của họ, có như vậy bản dịch của bạn mới được cho là đạt chuẩn. Muốn là được điều này, bạn cần tìm hiểu về văn hóa của họ, tiếp xúc với các tài liệu của họ, …, hoặc bạn cũng có thể sử dụng các từ điển sau: Oxford advanced learner’s dictionary 7th edition, Oxford collocations dictionary, Bách khoa toàn thư Encarta, Britannica, Wikipedia.org, Từ điển Lạc Việt, …
Hãy quay trở về là một đứa trẻ 3 tuổi
Khi chưa hiểu vấn đề gì, bạn cần phải tìm hiểu ngay lập tức, đó là điều một đứa trẻ 3 tuổi thường làm.Đó có thể là về một kỹ năng dịch, đó cũng có thể là kiến thức về lĩnh vực chuyên môn, tất cả đều phải có câu trả lời chính xác, đầy đủ nhất trước khi bạn bắt đầu vào công việc dịch thuật.
Để có câu trả lời cho các thắc mắc trên, bạn có thể nhờ bạn bè, sách hay bất cứ kênh nào mà bạn cho là hữu hiệu và đáng tin cậy nhất.
Ngay cả với những dịch giả chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm dịch thuật, công việc dịch thuật không bao giờ là dễ dàng. Hy vọng, những thông tin chúng tôi vừa cung cấp sẽ hỗ trợ bạn hiệu quả trong dịch thuật nói chung và dịch tiếng Anh nói riêng.